klik hier voor een artikel in Gezondheid nr 9-2004

KUUR JE FIT!

Welvaartsziekten
Bent u vaak moe, zonder aanwijsbare reden? Voelt u zich regelmatig gestrest of depressief? Of heeft u last van een opgeblazen gevoel en maagzuur? Doen uw gewrichten of hoofd vaak pijn? Zijn uw bloeddruk of cholesterolpeil te hoog? Of bent u te zwaar en lukt het u maar niet om af te vallen?
Al deze zogenoemde ‘welvaartsziekten’ zijn terug te voeren op een slecht werkende spijsvertering, aldus dr. Nina Weiss, een van de drie artsen in Nederland die werken volgens de methode van de Duitse arts dr. Mayr. “Tussen ‘gezond’ en ‘ziek’ zit een groot grijs vlak”, vertelt Nina. “ De reguliere geneeskunde kan pas wat voor je doen als je echt ziek bent, dat wil zeggen als je lichaam al duidelijk aanwijsbare gebreken vertoont. Veel mensen zijn niet echt ziek, maar hebben last van een aantal klachten die hun plezier in het leven behoorlijk vergallen. Bovendien leiden deze klachten op den duur wel tot ernstige ziekteverschijnselen, zoals hartinfarcten, depressies of kanker. Dat willen wij graag voor zijn!”
In haar praktijk krijgt Nina Weiss patiënten binnen met uiteenlopende symptomen, van spijsverteringsproblemen tot gewrichts- of psychische klachten. Vaak zijn al deze mensen al bij talloze artsen geweest zonder daar geholpen te zijn. Nina: “ Vaak geeft een arts de behandeling op als de medicijnen die hij heeft voorgeschreven niet de desgewenste uitwerking hebben gehad. Veel artsen zijn verder weinig nieuwsgierig naar andere mogelijkheden en kijken niet naar de ‘hele’ patiënt: hoe die leeft, eet enzovoorts. Wij gaan juist van het zelfgenezende vermogen van het menselijke lichaam uit. Je kunt er zelf heel veel aan doen om gezonder en fitter te worden.”

Goed kauwen Aan het ontbijt- een klein broodje en een heel klein bakje biogarde- is iedereen muisstil. Op de gezichten zie je de concentratie: tien, elf, twaalf... Ieder hapje moet vijftig keer gekauwd worden en dat valt niet mee. “Dit moet je zien als oefenen”, legt Maja, een kwieke, kleine vrouw met prachtig grijs haar, lachend uit. “Goed kauwen is heel belangrijk voor een goede spijsvertering. Als we onszelf aanleren om vijftig keer te kauwen, doen we het straks thuis in elk geval beter dan we vroeger deden.” Na het ontbijt haalt iedereen zijn persoonlijke dagschema op. Voetenbaden, wisseldouches, klysma’s, buikbehandelingen, massages: het lijkt een druk en weinig aantrekkelijk programma. “Dat valt heel erg mee, want je wordt hier echt in de watten gelegd en vertroeteld”, vertelt Marjan, een andere deelneemster. Ze zit met haar voeten in een soort ‘friteuse’, gevuld met warm water. “Je wordt heel vrij gelaten, niets moet, alles mag. Veel dingen waar ik eerst tegenop zag, zijn eigenlijk heel prettig: de wisseldouches bijvoorbeeld. En zo’n voetenbad als dit is heerlijk!” “Het stimuleert de circulatie in je hele lichaam en werkt ontspannend”, vertelt stagiaire Marja. Ze masseert Marjans voeten met geurige olie. Marjan zucht genietend.” Dat is nou precies wat ik bedoel.”

Kijken naar jezelf
Voor een intakegesprek neemt Nina uitgebreid de tijd. Wat zijn de klachten, wat is de voorgeschiedenis, hoe sta je in het leven, waar spendeer je je energie aan. Nina: “Ik probeer mensen te laten nadenken over hun eigen gedrag. Bijvoorbeeld: waarom eet je? Omdat je honger hebt, omdat de klok ‘etenstijd’ aangeeft of omdat je eigenlijk moe bent? Heb je altijd last van je maag of hoofdpijn als je een bepaald voedingmiddel eet? Sta je ’s ochtends op met trek of kun je de eerste uren geen eten zien, omdat je de avond tevoren teveel hebt gegeten? Bij de volgende gesprekken gaan we evalueren of er wat is veranderd. Wat was moeilijk? Wat was gemakkelijk? Schuldgevoel en veroordelen horen daar niet bij thuis. Het gaat om registratie van wat je lichaam je te melden heeft en meestal is dat al genoeg motivatie om een bepaald gedrag te veranderen. Wat je verandert is heel persoonlijk. Algemene richtlijnen, zoals ‘meer fruit eten’, zijn absoluut niet mogelijk. Misschien reageert jouw lichaam wel niet goed op al dat fruit!”
Veel van de klachten die Nina hoort, spelen al jaren en zijn het gevolg van ongezonde leef- en eetgewoontes. Daardoor is met name het spijsverteringsstelsel aangetast: de darmen zijn geïrriteerd of zelfs geïnfecteerdof bevatten veel giftige afvalstoffen die niet afgevoerd kunnen worden. Een omschakeling naar een andere leefwijze helpt, maar kost veel tijd. Bovendien is het heel moeilijk om in je eentje bijvoorbeeld andere eetgewoontes aan te leren. Daarom organiseert Nina met Margriet Oussoren een paar keer per jaar intensieve darmreinigingskuren van een of twee weken. Voor en na de kuur krijg je bovendien nog een op- en afbouwprogramma mee, dat helemaal op jou is afgestemd. Het doel van de kuur is je darmen helemaal te reinigen en totale rust te geven, zodat ze na de kuur weer beter functioneren. Door veel ontspanning, gedoseerde beweging en rust heb je verder volop de mogelijkheid om je op je lichaam te concentreren.

Geen honger Halverwege de ochtend krijgen de kuurgasten een kom groentebouillon, die ze met een kleine lepel oplepelen. Tussen de middag nog een broodje ( vijftig keer kauwen! ) en ’s avonds alleen kruidenthee. En de hele dag water, water en nog eens water. Hebben ze geen honger? Edith volgt de kuur nu voor de tweede keer. “Ik dacht niet dat ik ook maar één dag zonder eten kon, maar eigenlijk gaat het vasten heel gemakkelijk. Ik eet tijdens deze kuur zelfs minder dan ik mag, ik heb gewoon geen trek. Allen de behoefte aan drinken houd je wel. Ons wordt geadviseerd drie liter water of kruidenthee te drinken en dat haal ik ruim!” Marjan: “Bij veel mensen is de maag continu geïrriteerd en door te eten verzacht je die pijn. Maar echt honger heb je vaak niet. Hier merk je hoe weinig je eigenlijk nodig hebt. Ik heb helemaal geen honger en het verbaast me ook dat ik absoluut niet moe ben.” Maja: “Na de derde dag zag je bij de meesten een omslag. Ze hadden geen honger meer en gingen er ook veel beter uit zien.” Voor Gré is dit haar derde kuur en ze ervaart elke keer dat ze al snel meer energie krijgt. “Ik probeer thuis ook bewust te leven en te eten, maar ik merk toch dat de kuur me een enorme oppepper geeft.” Marjan: “En je valt bovendien fantastisch af!” Ze laat zien hoe wijd haar joggingbroek geworden is. “Maar ik vind het veel belangrijker dat ik me zoveel beter voel, al heb ik wel wat moeten overwinnen. Ik zag bijvoorbeeld enorm op tegen de hoge darmspoeling, een soort ‘superklysma’. Maar Nina zei: “doe het nou maar en het viel erg mee. Gek genoeg gaf het me ook mentaal meer lucht en ruimte.”

Acceptatie
“Het gaat ook om de acceptatie van je eigen lichaam,” vertelt Nina. “Veel mensen zijn alleen maar bezig met de spiegel en de weegschaal, maar ze zijn zich er helemaal niet bewust van hoe ze zich vóelen. Hoe vaak ik niet hoor: ‘Die rotbuik!’ Maar het is wel jóuw buik!. Wanneer je leert om naar de signalen van je lichaam te luisteren en in je eigen behoeften te voorzien, krijgt je lichaam ook die vorm die bij je hoort. Je ziet dan bijvoorbeeld ook dat mensen die altijd te dun waren, dan gaan aankomen. Je hoeft echt niet alles in één keer om te gooien, het moet gemakkelijk gaan. Neem bijvoorbeeld de broodnodige beweging. Naar de sportschool hoeft echt niet! Maar misschien vind je het wel prettig elke dag een wandeling te maken of houd je van tuinieren. En blijf observeren. Eet je ’s avonds altijd te veel? Gebruik ’s middags de hoofdmaaltijd of ga een halfuurtje rusten voor het eten. In dat soort kleine dingen zit het!”

Buikbehandeling
Het is de laatste ochtend. Edith zit met haar arm in een warm bad met eucalyptusolie. Ze wisselt dit af met tien seconden in koud water. “Heerlijk! Ik heb na mijn zenuwontsteking in m’n schouders altijd pijn gehouden. En nu is dat bijna verdwenen.” Paula krijgt een buikbehandeling. Nina spreekt de behandeling met haar door en geeft tips voor de thuiskomst. “Je buik voelt al veel ontspannener en is al veel platter.” Nina masseert Paula’s buik om de darmdoorbloeding te stimuleren en dan oefenen ze samen ‘goed ademen’. Bij elke uitademing drukt Nina zachtjes op Paula’s buik. “Als je beter uitademt, adem je ook dieper in. Daar profiteert je hele lichaam van.”
’s Middags is het hoogtepunt van de week: de eerste echte maaltijd! De tafel is feestelijk gedekt en iedereen krijgt een bord met gestoomde broccoli, sperzieboontjes en pompoen, een aardappel in de schil, wat Huttenkase met zonnebloempitten en een klein bakje boter neergezet. Het ziet er prachtig uit en ruikt heerlijk. Ze zijn stil als muizen tot Paula verzucht: “Wat is dit verschríkkelijk lekker!” De hele tafel lacht. “Dat kauwen houden we er wel in, hè?” “Roomboter, wat heb ik dat gemist!” “En die broccoli, érg lekker!”
Na de lunch drinken de kuurgasten nog een kopje kruidenthee op de veranda. Ze zien er ontspannen en supergezond uit. Willy, een tengere vrouw van 59, stráált. “Ik heb mijn leven lang buikpijn gehad” , vertelt ze. “Geen arts die er wat aan kon doen. Maar intussen at ik veel toetjes, vlees, gebak: allemaal dingen waar mijn lichaam eigenlijk helemaal niet tegen kan! Bij Nina bleek ik onder andere een koemelk- en gistallergie te hebben en mijn darmen waren volledig aangekoekt. Onder haar begeleiding ben ik anders gaan eten: veel gestoomde groente, zuurdesembrood, een stukje vis, geen suiker. Ik ben in twee jaar dertien kilo afgevallen. En nu, na mijn tweede kuur, voel ik me absoluut fantastisch.”